Dat we op Dutch Smart niet vies zijn van bewustzijnsveranderende middelen, dat moge duidelijk zijn. En we gaan er dan ook maar vanuit dat jij als bezoeker van onze website óók een bovengemiddelde interesse hebt in alles wat geestverruimend is. Maar vergelijkbaar met psychoactieve drugs is er nog iets wat een bijna psychedelische ervaring kan bieden: films. In dit artikel nemen we je mee in de wereld van psychedelische films die cinematografie, audio en beeldbewerking gebruiken om compleet vervormde en surrealistische werelden te creëren. Of de film nu drugs-geïnduceerde waanzin voorstelt of een realiteit van existentiële verwarring tentoonstelt: ze stellen stuk voor stuk de zintuigelijke waarnemingen van de kijker op de proef.
1. 2001: A Space Odyssey (1968) - Stanley Kubrick
Hoe kunnen we deze lijst nou beter aftrappen dan met hét science-fiction meesterwerk van Stanley Kubrick? Even voor het ontstaan van menselijk leven op aarde ontdekt een groep apen een monoliet. Vier miljoen jaar later wordt een gelijkaardig object ontdekt op de maan dat een signaal uitzendt naar Jupiter. De verbluffende visuals worden in 2001: A Space Odyssey gecombineerd met inmiddels klassieke en bijna spookachtige muziek van György Ligeti. Kubrick verkent in de film de geschiedenis én de toekomst van de mensheid op ongekende wijze en het prikkelt daarbij als vrijwel geen andere film de zintuigen van de kijker.
2. Blade Runner (1982) - Ridley Scott
Ridley Scott's bewerking van Philip K. Dick's roman ‘Do Androids Dream of Electric Sheep’ uit 1968 wordt gezien als een complete subgenre binnen de sci-fi. De hypnotiserende beelden van de film over een dystopische toekomst in Los Angeles zijn om van te smullen en de soms intens diepe vragen over wat het betekent om een soevereine mens te zijn, maken dit een perfecte film voor de psychedelische kijker. Het ontwerp en de thema's van de film, en hoe ze samensmelten, bieden genoeg materiaal voor de meest diepe gesprekken tijdens een truffel trip.
3. Requiem for a Dream (2000) - Darren Aronofsky
Aronofsky's melodramatische tragedie is er niet een voor tere zieltjes. De bergachtige hoogtepunten en verwoestende dieptepunten van drugsgebruik en verslaving in Requiem for a Dream worden op een rauwe manier tentoongesteld. Niet alleen middels verwrongen beelden, maar ook met de meest epische muziek die je ooit in een film zult horen. De personages in de film komen elk op hun eigen manier in aanraking met verschillende soorten drugs, vergezeld door hun eigen unieke visuele en auditieve hallucinaties. Want hoe meer grip de personages proberen te krijgen op de realiteit, hoe verder ze er van verwijderd raken. Zonder twijfel een meesterlijke film.
4. Enter the Void (2010) - Gaspar Noe
Zoek je een op en top psychedelische film, dan is Enter the Void een absolute must-see. Gaspar Noe zorgde met deze film voor een compleet nieuwe filmervaring. Een low-level drugsdealer uit Tokyo wordt vermoord nadat hij DMT rookt en een kort gesprek voert over het Tibetaanse Dodenboek. Vervolgens wordt de je als kijker samen met de protagonist meegenomen naar het spacey hiernamaals, waarin hij op onderzoek uitgaat waarom hij werd vermoord, maar ook waarom hij uberhaubt geboren is. Een visueel en emotioneel hoogstandje die niet alleen gevuld is met seks en drugs, maar ook met filosofische diepgang.
5. Easy Rider (1969) - Dennis Hopper
Easy Rider van Dennis Hopper was een van de eerste Amerikaanse films die dwars tegen de cultuur van die tijd indruiste. Het legde perfect de levensstijl van de hippiebeweging vast en hoe deze botste met de mainstream. De film is niet alleen historisch in zijn weergave van de tegencultuur, maar ook in zijn realistische drugsscènes - de acteurs gebruikten de drugs ook écht. De film is intens en desoriënterend, met als hoogtepunt een LSD-scene waarbij niets is wat het lijkt. De psychedelische scènes worden op geweldige wijze gemengd met realiteit - een combinatie die de tijdgeest van toen perfect documenteert.
6. The Devils (1971) - Ken Russell
Dit lijstje is natuurlijk niet compleet zonder een film die voor flink wat controverse heeft gezorgd. The Devils gaat over een Orde van Ursuline-nonnen die wild en ongecontroleerd gedrag beginnen te vertonen. Russells film zit boordevol seksueel explicitete hallucinaties met een nogal duister en religieus tintje. De regisseur beschrijft stoutmoedig de effecten van seksuele onderdrukking vermengd met religieuze manie. Wat dacht je bijvoorbeeld van een psychedelische orgie van naakte nonnen die een standbeeld van Christus ‘verkrachten’ en masturberen met een menselijk bot? Ja, het is héél wat, deze film!
7. Fear and Loathing in Las Vegas (1998) - Terry Gilliam
Terry Gilliam's 1998-bewerking van Hunter S. Thompson's literaire klassieker Fear and Loathing in Las Vegas neemt de kijker mee op een psychedelische roadtrip op weg naar de American Dream. Het is bekend dat Thompson zich overgaf aan grote hoeveelheden alcohol en drugs tijdens het schrijven van zijn veelgeprezen roman. Gilliam was in staat de woorden van Thompson met succes te vertalen met vervormde, vaak met hallucinaties gevulde beelden.