Mocht je in Brazilië een gewelddadig delict hebben begaan, dan staat je misschien een extreem psychedelische reis te wachten. In het Zuid-Amerikaanse land krijgen sommige gevangenen namelijk de mogelijkheid voor radicale rehabilitatie via de krachtige psychedelische ervaring van een ayahuasca-ceremonie.
Hoge moordcijfers
Brazilië wordt gezien als een van de meest gewelddadige en gevaarlijke landen ter wereld. In 2016 had het land een record van 61.819 moorden, gelijk aan 198 moorden per dag. In 2017 steeg dat aantal naar bijna 64.000. Tijd voor verandering dus, en wel in de gevangenis. Sommige gevangenissen in het land hebben namelijk de afgelopen jaren een bijzondere manier gevonden om gevangenen te begeleiden naar volledige rehabilitatie. Diensten die aan sommigen wordt aangeboden omvatten begeleide genezingspraktijken zoals yoga, reiki, meditatie en in sommige gevallen dus ook ayahuasca-sessies. Het grote doel van deze psychedelische reizen is om de kans op recidive te verminderen nadat gevangenen zijn vrijgelaten.
Ayahuasca is een mengsel van diverse planten, met als hoofdingrediënt de MAO-remmende Banisteriopsis Caapi. Het brouwsel is vooral in het Amazone-gebied enorm populair, waar deze psychedelische reizen door sjamanen worden begeleid. Ayahuasca wordt als thee gedronken om spirituele ervaringen te veroorzaken die gebruikers tot in het diepst van hun ziel kunnen raken. De ceremonies zijn al vele eeuwen oud en worden in Zuid-Amerika gebruikt door inheemse volkeren. De kans is groot dat je als Dutch-Smart lezer natuurlijk al op de hoogte bent van de bijzondere therapeutische werkingen van het brouwsel, maar het is toch vrij apart dat deze psychedelische middelen in worden gezet om gevangenen te kunnen ‘veranderen’.
Populariteit van ayahuasca
In de afgelopen jaren heeft ayahuasca de interesse en nieuwsgierigheid gewekt van mensen in de rest van de wereld, culminerend in een ayahuasca-toeristenindustrie in de Amazone-regio's van Midden-Amerika. Naarmate de internationale populariteit van ayahuasca groeide, is ook onderzoek naar de therapeutische toepassingen van ayahuasca gegroeid. Het brouwsel heeft veel potentieel aangetoond om mensen te helpen herstellen van trauma, PTSS, verslaving en depressie, evenals kanker en andere aandoeningen.
Een in gevangenschap veroordeelde moordenaar vertelde de New York Times in 2015 over de lessen die hij had geleerd uit zijn ayahuasca-ervaring: "Ik realiseer me eindelijk dat ik in dit leven op het verkeerde pad zat" vertelde Celmiro de Almeida. "Elke ervaring helpt me om met mijn slachtoffer te communiceren om om vergiffenis te smeken."
"Veel mensen in Brazilië geloven dat gedetineerden moeten lijden, honger en verdorvenheid moeten doorstaan," vertelde Euza Beloti, een psycholoog bij advocatengroep Acuda, aan de New York Times in hetzelfde artikel. "Dit denken versterkt een systeem waarbij gevangenen meer gewelddadig terugkeren in de samenleving dan toen ze de gevangenis ingingen. Bij Acuda zien we gevangenen eenvoudig als mensen met het vermogen om te veranderen."
Recidive verlagen
Het ayahuasca-programma heeft een tweeledig doel: de gevangenispopulaties in Brazilië zijn sinds 2000 verdubbeld en de gevangenissen zijn schromelijk overvol. De retraites zijn dus een soort pilot om te proberen de recidive te verlagen, want nu doen slechts een paar gevangenen mee. Het is overigens nog te vroeg om te zeggen of de behandelingen zullen helpen voorkomen dat ze terugkeren in het strafrechtsysteem, maar het is op zijn minst een startpunt.
"Onze resultaten suggereren dat hallucinogenen prosociaal gedrag in een populatie met hoge recidivecijfers kunnen bevorderen," stelt een studie door onderzoekers van de John Hopkins University School of Medicine. "Daders kunnen vooral baat hebben bij de behandeling met hallucinogen omdat betrokkenheid bij het strafrechtelijk systeem vaak het gevolg is van drugszoekgedrag en impulsgedrag verergerd door dwangmatig middelengebruik."
