De overeenkomsten en verschillen tussen (lucide) dromen en psychedelica

Wanneer verschillende psychedelische drugs-soorten worden beschreven, dan komt een ‘droomachtige’ staat vaak in het lijstje van effecten voor. Dit kan zowel voorkomen bij magische truffels, paddo’s, mescaline, LSD, LSA en zelfs marihuana. Tegelijkertijd zijn steeds meer bezig met lucide proberen te dromen - in het kort betekent dit een grote mate van controle kunnen uitoefenen op een droom. Maar wat zijn nou de overeenkomsten en verschillen tussen deze twee manieren van ‘dromen’? En zou het kunnen zijn dat psychedelica ons simpelweg laten dromen terwijl we wakker zijn? Laten we eens kijken…

“Ik geloof dat lucide dromen extreem dicht bij de ervaring zitten die door LSD en andere psychedelica wordt opgeroepen”

Visuele en auditieve hallucinaties

Allereerst werken psychedelische middelen als bijvoorbeeld LSD, mescaline, Salvia divinorum, DMT, psilocybine en ketamine niet allemaal op dezelfde manier. Elke trip met dezelfde chemische stof zou iedere keer weer een andere uitkomst hebben. Dit heeft grotendeels te maken met de mentale status en setting waarin de trip wordt ervaren. Wat bij de meeste van deze psychedelica echter wel elke trip overeenkomt is de manier waarop ‘dromen’ zich manifesteren voor iemands ogen. Visuele en auditieve hallucinaties zijn veelal aanwezig - en een recente studie wijst uit dat de manier waarop deze hallucinaties zich voordoen best nog wel eens overeen kunnen komen met onze dromen.

"Ik geloof dat lucide dromen extreem dicht bij de ervaring zitten die door LSD en andere psychedelica wordt opgeroepen. Luciditeit is de sleutel tot de psychedelische ervaring: gebruikers verliezen niet uit het oog dat ze een veranderde bewustzijnsstaat ondergaan”, vertelt onderzoeker Enzo Tagliazucchi, neurowetenschapper aan de Universiteit van Buenos Aires in Argentinië

Lucide dromen

Het nemen van hallucinogene drugs brengt mensen namelijk écht in droomachtige toestanden, volgens onderzoek dat de manier waarop mensen over dromen praten statistisch vergeleek met de manier waarop mensen praten over de effecten van drugs, waaronder LSD, paddo’s en mescaline. LSD is het medicijn dat hoogstwaarschijnlijk een lucide droom-achtige toestand induceert, waarbij de dromer weet dat hij of zij droomt en in grote mate de acties in de droom kan controleren. Het onderzoek werd gepubliceerd in het tijdschrift Frontiers in Neuroscience.

De overeenkomsten tussen dromen en de psychedelische trip waren groot. Mensen omschreven visuele hallucinaties, variërend van milde vervormingen tot complete complexe beelden.

Het doel van Tagliazucchi was om de ervaringen van hallucinogene drugs in de schijnwerpers te zetten en tegelijkertijd de mystiek achter dromen te kunnen verklaren. Het vergelijken van de subjectieve ervaring van een hallucinogeen met een bepaald aspect van de neurochemie zou kunnen helpen verklaren hoe de hersenen spontaan dromen genereren, vertelde Tagliazucchi in een interview.

"Ik ben verbaasd over het scala aan verschillende ervaringen die een mens kan hebben gedurende zijn of haar leven. Hier bedoel ik kwalitatief verschillende ervaringen, dit is niet het eten van twee verschillende smaken ijs, maar in heel verschillende staten zoals wakker, dromen, diepe slaap, coma, diepe meditatie en onder invloed van verschillende psychoactieve drugs", vertelt hij over het onderzoek.

Hallucinogenen

Voor het onderzoek wendde Tagliazucchi en zijn collega’s zich tot een online platform waar mensen hun ervaringen met verschillende geneesmiddelen omschrijven. Deze vergelijken zij met een ander platform met een database van meer dan 200.000 droomrapporten, waarin zowel werd vermeld of dromen lucide waren of niet. De onderzoekers vergeleken de zelfrapportages om erachter te komen in hoeverre de ervaringen gelijk aan elkaar waren.

Het resultaat? De top 20 medicijnen die ervaringen veroorzaakten die het meeste op dromen leken, waren allemaal hallucinogeen. Drie waren dat echter niet: THC, Salvia Divinorum en MDMA. De overeenkomsten tussen dromen en de psychedelische trip waren veelal groot. Mensen omschreven visuele hallucinaties, variërend van milde vervormingen, zoals kleurrijke ‘vertraging’ die achter bewegende objecten sleepte, tot complete complexe beelden. Daarnaast rapporteerden veel personen een hoge mate van onwerkelijkheid en het verliezen van de verbintenis met hun lichaam.

"De gemiddelde gezagsgetrouwe burger in de geïndustrialiseerde westerse samenleving weet niet hoe de psychedelische ervaring aanvoelt," vertelde Tagliazucchi in een later gegeven interview. "De meeste mensen zijn zich ervan bewust dat een molecuul genaamd 'LSD' in de jaren '60 een diepgaande impact had op de samenleving, de cultuur en de politiek van de VS en de rest van de wereld. En zelfs als ze gedetailleerde beschrijvingen hebben gelezen van wat er gebeurt na het inslikken van LSD, ondanks deze theoretische kennis, is de ervaring uit de eerste hand onbekend voor de meeste van de samenleving”, vervolgt hij.

“Misschien als we erkennen dat psychedelica leiden tot een ervaring die lijkt op dromen, kan deze overgang worden versneld. Misschien moet het verbod op psychedelica worden heroverwogen”

Psychedelica en het brein

Tagliazucchi vermeldt tevens dat een aantal van de overeenkomsten en verschillen weerspiegelen hoe psychedelica op de hersenen werken en hoe dromen worden gevormd. Psychedelische beelden zijn meestal minder complex dan droombeelden, en mensen weten niet altijd dat ze dromen, terwijl ze doorgaans wel doorhebben dat ze een psychedelische ervaring hebben, zei hij hierover. Dit kan volgens de onderzoeker te maken hebben met het feit dat de neurotransmitter serotonine niet wordt geproduceerd tijdens droomtoestanden. Dit terwijl psychedelica vaak wel reageren op deze neurotransmitter en soms vrijwel hetzelfde handelen. Sterker nog: misschien is het deze reactie op ons brein die de droomstaat tijdens psychedelisch drugsgebruik zelfs tot stand laat komen.

"Over het algemeen is er sterk bewijs dat LSD een zeer veilige drug is, zowel vanuit psychologisch als fysiek oogpunt, en veel wetenschappers en artsen over de hele wereld stellen een wijziging voor in de huidige wetgeving," zei Tagliazucchi. "Misschien als we erkennen dat psychedelica leiden tot een ervaring die lijkt op dromen, kan deze overgang worden versneld. Misschien moet het verbod op psychedelica worden heroverwogen”.